Nadbużański Park Krajobrazowy

Nadbużański Park Krajobrazowy położony jest w dolnym biegu rzeki Bug - fragment dolnej Narwi i Liwca oraz duże obszary lesne Puszczy Białej, Borów Łochowskich i Lasów Ceranowskich.

Powierzchnia parku wynosi 139000 ha, a razem z otuliną 222100 ha. Jest to jeden z największych parków krajobrazowych w Polsce, charakteryzujący się wyjątkowo dużym zróżnicowaniem krajobrazu. Dzięki niewielkiej ingerencji człowieka, zarówno Bug jak i jej dolina, zachowały się w stanie zbliżonym do naturalnego.

W Nadbużańskim Parku Krajobrazowym dominują bory sosnowe, porastające ubogie, piaszczyste siedliska. Dominującymi gatunkami są: jałowiec pospolity, mchy i chronione widłaki (najczęściej występuje widłak goździsty, jałowcowaty, spłaszczony i wroniec). Flora parku liczy około 1300 gatunków, w tym 38 gatunków drzew i 59 gatunków krzewów. Występuje tu 60 gatunków chronionych oraz 170 zaliczanych do rzadkich w skali kraju lub regionu, np. wierzba śniada, lepnica dwudzielna, skalnica trójpalczasta, lucerna kolczastostrąkowa i wiele innych.

Dolina Bugu jest zamieszkiwana przez wiele rzadkich gatunków zwierząt. Większość jest objęta ochroną. Czasami na suchych nadbużańskich pastwiskach i wydmach można spotkać kulona, którego w Polsce zachowało się zaledwie kilka par. Na terenie parku i otuliny występuje znaczna liczba dużych ssaków kopytnych. Można spotkać tu łosia (ok.150 osobników), jelenia (ok.270), dzika (ok.400) i sarnę (ok.2600). Jeszcze niedawno w Puszczy Białej spotykane były wilki. Nad Bugiem można znaleźć ślady żerowania bobrów - charakterystyczne zgryzy na drzewie. Coraz częściej spotykana jest także wydra. Spośród ginących gatunków gadów bardzo rzadko występują żółw błotny i gniewosz plamisty. Inne gatunki to zaskroniec, żmija zygzakowata, padalec i jaszczurki. Występują tu również - chociaż nielicznie - orlik krzykliwy, trzmielojad, kobuz, krogulec, pustułka.

Rezerwaty

Bojarski Grąd - Niewielki rezerwat florystyczny o powierzchni 7,02 ha, położony w dolinie Bugu, na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Można tu spotkać gatunki chronione takie jak: pełnik europejski i wielosił błękitny, czy też pięknie zakwitające naparstnica zwyczajna i lilia złotogłów.
Biele - Rezerwat florystyczny o powierzchni 27,90 ha, położony na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Oprócz pełnika wstępuje tu takie gatunki chronione jak: wawrzynek wilczełko, bezzieleniowy storczyk gnieźnik leśny, kruszczyk szerekolistny i kopytnik. Z rzadkich gatunków roślin spotykane są m.in.: bodziszek leśny, kozłek całolistny, jaskier kaszubski oraz rutewka wąskolistna.
Czaplowizna - Rezerwat leśny o zróżnicowanej szacie roślinnej i bogatej awifaunie lęgowej, utworzony na powierzchni 213,23 ha na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Stwierdzono tu 45 gatunków ptaków lęgowych, m.in.: bociana czarnego, słonkę, pięć gatunków dzięciołów i wiele innych. Często na teren rezerwatu zalatuje żuraw oraz ptaki wodne i błotne, gnieżdżące się na pobliskich terenach nadbużańskich.
Dzierżenińska Kępa - Rezerwat jest wyspą o powierzchni 1,2 ha położoną w nurcie Narwi na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Ze względu na położenie w szerokim nurcie rzeki, wyspa jest dogodnym miejscem występowania wielu gatunków ptaków. Między innymi gniazdują tu: mewy śmieszki, rybitwy zwyczajne (jedna z największych koloni lęgowych w kraju), kilka gatunków kaczek, brodziec krwawodzioby i wiele innych gatunków. Rezerwat jest poważnie zagrożony ze strony turystów, którzy czasami biwakują na wyspie, wśród kolonii lęgowych ptaków.
Jegiel - Rezerwat leśny położony na zabagnionym tarasie doliny Bugu, obejmujący zbiorowiska o charakterze naturalnym - ols oraz rzadką w tej części kraju świerczynę na torfie. Stanowi część Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Zajmuje powierzchnię 18, 54 ha. Stary, 120-letni drzewostan olszowy występuje w północnej części rezerwatu z licznymi wykrotami powalonych drzew, nadaje rezerwatowi puszczański charakter. W południowej części rezerwatu występuje dojrzały bór świerkowy, z udziałem pomnikowym, ponad 200 - letnich okazów świerku.
Moczydło - Rezerwat roślinny o powierzchni 58,08 ha położony na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Najcenniejszym fragmentem rezerwatu jest śródleśne jezioro zasiedlane przez szereg gatunków ptaków oraz płazów. Stwierdzono tu takie gatunki lęgowe jak: perkozek, kaczka krzyżówka, kaczka czernica, cyraneczka, kurka wodna, błotniak stawowy itp. W granicach rezerwatu stwierdzono 66 gatunków ptaków, w tym 48 lęgowych.
Popławy - Rezerwat leśny utworzony na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego, na powierzchni 6,28 ha. Obejmuje fragment typowego boru sosnowego, z dobrze wykształconym i charakterystycznym runem. Miejscami występuje tu bór mieszany z dużym udziałem dębu. Spośród wielu gatunków roślin typowych dla borów mieszanych, licznie spotykane są takie jak: widłaki, konwalia majowa, borówka czarna, borówka brusznica i wiele innych.
Stawinoga - Rezerwat ornitologiczny położony na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego, utworzony na powierzchni 146,51 ha. Obejmuje stawy rybne w znacznym stopniu zarośnięte szuwarami oraz otaczające je łąki, las i nieużytki. Stawy są zasiedlane przez wiele ptaków wodnych i szuwarowych. Z gatunków zalatujących obserwowane były: orzeł bielik, rybołów, bocian czarny, żuraw i inne. Z chronionych i rzadkich gatunków roślin stwierdzono m.in.: listerę jajowatą, pierwiosnkę lekarską, nerecznicę grzebieniastą, groszek błotny, groszek okrągłolistny.
Sterdyń - Rezerwat leśny zajmujący powierzchnię 11,91 ha, położony na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Najlepiej zachowany i najstarszy drzewostan - 130-letnia dąbrowa z domieszką lipy i grabu - znajduje się w północno-wschodniej części rezerwatu. Największą rzadkością florystyczną rezerwatu jest parzydło leśne-gatunek górski, bardzo rzadki na terenie nizinnym.
Śliże - Rezerwat torfowiskowy utworzony na terenie Nadbużańskiego parku Krajobrazowego, na powierzchni 44,29 ha. Obejmuje dwa niewielkie jeziorka, charakteryzujące się dużą wartością związków próchnicznych i znacznym zakwaszeniem. Na otwarte lustro wody wkraczają zwarte kożuchy torfowców, tworząc tak zwane "pło mszarne", pływające po powierzchni wody.
Wielgolas - Rezerwat leśny położony w zachodniej części Puszczy Białej, utworzony na powierzchni 6,73 ha. Celem ochrony jest zachowanie ponad 120-letniego drzewostanu sosnowego o cechach zespołu naturalnego, z dużym udziałem gatunków liściastych, głównie lipy i grabu.
Wilcze Błota - Rezerwat krajobrazowy utworzony na obszarze 89,26 ha na terenie lasów państwowych w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym. Zachodnią i północną część rezerwatu zajmują zbiorowiska leśne - bory sosnowe oraz olsy. W części wschodniej i południowej występują łąki, pastwiska i torfowiska, miejscami porośnięte krzewiastymi wierzbami.

Obszar parku posiada bardzo duże (dotychczas wykorzystywane w niewielkim stopniu) walory turystyczne. Na terenie parku wyznaczono wiele tras turystyki pieszej, rowerowej i motorowej. Spływy po Bugu i Narwi dostarczają niezapomnianych wrażeń.

Galeria